AKTUALNOŚCI

Z głębokim żalem zawiadamiamy, że w dniu 19 sierpnia br. zmarł

Pan profesor zwyczajny dr hab. Aleksander Łukasiewicz

(1924-2022)

wieloletni dyrektor Ogrodu Botanicznego UAM w Poznaniu.

Z wykształcenia rolnik i botanik, Pan Profesor Łukasiewicz był zawodowo związany z „Botanikiem” od 1951 roku jako pracownik naukowo-dydaktyczny. Pracę naukową łączył wtedy z opieką merytoryczną nad wszystkimi działami Ogrodu i z funkcjami administracyjnymi. W 1952 r., z uwagi na zbyt duże obciążenie zawodowe ówczesnego dyrektora Ogrodu Pana Prof. Zygmunta Czubińskiego, Pan Prof. Łukasiewicz został bezpośrednim kierownikiem Jednostki, także po śmierci prof. Czubińskiego w 1967 roku. W 1981 roku nominowano go na dyrektora Ogrodu i funkcję tę sprawował aż do emerytury w 2000 roku. Dzięki jego zaangażowaniu i ciężkiej pracy nastąpiła odbudowa i rozwój zniszczonej po II wojnie światowej w 80% kolekcji roślinnej Ogrodu.

Nie sposób wymienić wszystkich zasług Pana Profesora dla Ogrodu. Udało mu się dwukrotnie powiększyć jego powierzchnię o nowe tereny, dla których razem z Panem mgr inż. Stanisławem Raczkowskim opracowali projekt zagospodarowania. Od podstaw stworzył gospodarczą i naukową bazę Ogrodu. Pod kierownictwem Pana Profesora Łukasiewicza przebudowano Działy Systematyczny, Biologii oraz Geografii Roślin, powiększając ich kolekcje roślinne, kształtując odpowiednie dla nich warunki glebowe i wprowadzając nowy układ w postaci regularnych poletek. Zmodernizowany został także centralny Dział Ozdobny, wybudowano akwen dla roślin wodnych i błotnych oraz założono kwaterę rzadkich i ginących roślin mezofilnych, a dla roślin psammofilnych została usypana wydma. Pan Profesor przyczynił się także do rozbudowy infrastruktury Ogrodu w postaci budynków gospodarczych oraz pracowni i pomieszczeń dla pracowników naukowych, szklarni i dróg.

Prawdziwą perełką i spuścizną po Panu Profesorze pozostanie Alpinarium Ogrodu Botanicznego. O ogromie wykonanej przez niego pracy świadczy fakt, że gruntowana przebudowa i rozbudowa istniejącego wcześniej niewielkiego Alpinarium zajęła mu 32 lata (1968-2000). W tym czasie powierzchnię tego Działu zwiększono z ok. 500 m² do ok. 5000 m². Aby zapewnić korzystniejsze warunki dla rozwoju wzbogaconej kolekcji roślin górskich sprowadzono 3000 ton materiału skalnego i dowieziono duże ilości żyznej ziemi. Na uznanie zasługuje fakt, że prace te wykonano w większości ręcznie, opracowując oryginalne rozwiązania przy budowie jak i tworzeniu siedlisk dla roślin. Pan Profesor nie tylko był autorem koncepcji nowego Alpinarium, ale także stale uczestniczył w jego budowie.

Jego staraniom zawdzięczamy ponadto możliwość podziwiania w Ogrodzie największego głazu narzutowego w Polsce oraz wielu eratyków (kamieni narzutowych) ustawionych na jego terenie.

Profesor Łukasiewicz pozostawił po sobie bogaty dorobek w postaci licznych publikacji z zakresu introdukcji i aklimatyzacji roślin, morfologii i rozwoju organów podziemnych i nadziemnych roślin, terenów zieleni i kształtowania środowiska przyrodniczego w aglomeracjach miejskich oraz ogrodów botanicznych i kwiaciarstwa. Jest autorem min. wielokrotnie wznawianego „Przewodnika po Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu”.

Przez wiele lat sprawował funkcję Przewodniczącego Komisji Ogrodów Botanicznych przy Komitecie Botaniki PAN. Był też współtwórcą i organizatorem programu budowy nowych ogrodów botanicznych w Polsce. Przynależał i pełnił funkcje w wielu Towarzystwach Naukowych takich jak Poznański Oddział „Polskiego Towarzystwa Botanicznego”, Komisja Biologiczna „Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk” czy „Stowarzyszenie Naukowego Inżynierów i Techników Ogrodnictwa”. Był członkiem Rady Naukowej Ogrodów Botanicznych Uniwersytetów Warszawskiego, Wrocławskiego oraz Marie Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Ogrodów Botanicznych w Powsinie i Łodzi oraz Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku. Należał też do Rady Redakcyjnej Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego i publikacji Arboretum Kórnickiego. Był ekspertem w zakresie przestrzennego rozwoju i zagospodarowania zieleni w aglomeracjach miejskiej. Pełnił tez funkcje w „Poznańskim Komitecie Ochrony Środowiska” oraz w Komisji ds. Ochrony Zieleni przy „Poznańskim Komitecie Ochrony Środowiska Człowieka”.

Dzięki jego staraniom, w 1981 roku, Ogród uzyskał status międzywydziałowej jednostki uniwersyteckiej z odrębnym budżetem, statutem i Radą Naukową, naukowo i dydaktycznie związanym z ówczesnym Wydziałem Biologii i Nauk o Ziemi, a dzisiaj z Wydziałem Biologii.

W uznaniu zasług Pan Profesor został odznaczony licznymi medalami w tym: Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, medalem „Palmae Universitatis Studiorum Posnaniensis”, czy Odznaką Honorową Miasta Poznania.

Można powiedzieć, że największą pasją i miłością Pana Profesora był Ogród Botaniczny UAM. Pan Profesor przebywał w nim praktycznie siedem dni w tygodniu, przez cały rok. Nawet będąc na emeryturze często go odwiedzał, a jeszcze w sierpniu br. można go było spotkać spacerującego w towarzystwie córki po ścieżkach Ogrodu. Byliśmy pewni, że Pan Profesor będzie świętował razem z nami nadchodzącą rocznicę 100-lecia powstania Ogrodu Botanicznego. Byli niemal równolatkami. Niestety, tak się nie stanie.

Tegoroczne lato pod względem upałów może przywodzić na myśl to z południa Europy. W naszym Ogrodzie o krajach śródziemnomorskich dodatkowo przypominają pochodzące stamtąd rośliny. Właśnie dojrzały pierwsze owoce figowca pospolitego. Poza okazami znajdującymi się w szklarniach, dwa figowce są uprawiane w gruncie. Jeden, o dojrzałych już owocach, znajduje się na terenie gospodarczym. Drugiego można zobaczyć przy wejściu do Alpinarium. Jego figi są jeszcze małe i zielone, ale to dość duży krzew. Jeżeli ktoś chce się poczuć jak na wakacjach w Chorwacji, może usiąść na ławeczce pod jego gałęziami.

Wystawa została udostępniona przez Śląski Ogród Botaniczny.

Codziennie nasz Ogród Botaniczny odwiedzają grupy przedszkolaków i uczniów wraz z nauczycielami. Ostatnio naszą ofertę edukacyjną dla szkół podstawowych poszerzyliśmy o kilka nowych propozycji, między innymi zajęcia „W wodzie i błocie”, które spotkały się z ciepłym przyjęciem uczestników. Poniżej można zobaczyć zdjęcia z warsztatów, podczas których dzieci z zapałem wykonują makietę stawu i przy okazji prac plastycznych zgłębiają tajniki morfologii żab. Czy to prawda, że w Polsce żyją niebieskie żaby...? Po odpowiedź zapraszamy na nasze zajęcia!

Zapraszamy wszystkich na wiosenny spacer do Ogrodu. Właśnie kwitnie bogata kolekcja lilaków.

Lokalizacje poszczególnych kolekcji w Ogrodzie znajdą Państwo na poniższej mapie:

3 maja od godziny 10:00 do godziny 15:00 w Botaniku będzie stacjonował mobilny punkt poboru krwi.

Na wszystkich, którzy chcą wesprzeć tą szlachetną inicjatywę, jaką jest krwiodawstwo, krwiobus będzie czekał na parkingu przy portierni wjazdowej.

Link do mapy z lokalizacją:

Szukamy pierwiosnków!

Wiosenna pogoda skłania do wyjścia na łono natury. Przy okazji można przyczynić się do rozwoju nauki. Zachęcamy wszystkich do wzięcia udziału w projekcie, dotyczącym pierwiosnka lekarskiego (Primula veris L.), prowadzonym na zasadach citizen science, realizowanym przez Uniwersytet w Tartu przy współpracy z licznymi partnerami z całej Europy.

Projekt polega na zaangażowaniu społeczeństwa w wyszukiwanie stanowisk pierwiosnka lekarskiego, aby zdobyć wiedzę o stanie tej rośliny i jej siedlisk w Europie i poszczególnych krajach, oraz poznać rozpowszechnienie jej dwóch fenotypów.

W Ogrodzie Botanicznym UAM właśnie zakwitły pierwsze okazy.

Nawet jeżeli Twoja znajomość rodzimej flory wiosennej nie jest duża, nie obawiaj się, i tak możesz przyłączyć się do inicjatywy. Przeprowadzenie obserwacji jest proste, a instrukcje są szczegółowe. Wystarczy, że zapoznasz się uważnie z informacjami umieszczonymi na stronie kampanii https://nurmenukk.ee/. Tam też znajdziesz więcej informacji o idei projektu i pierwszych wynikach.

Szanowni Państwo,

w dniu dzisiejszym z powodu silnego wiatru i wydanych ostrzeżeń meteorologicznych Ogród Botaniczny pozostanie zamknięty.

Szanowni Państwo,

jednym z efektów postępujących zmian klimatycznych są występujące coraz częściej wichury. Wiatr, którego porywy mogą przekraczać 100 km/h, łamie gałęzie, duże konary, przewraca drzewa. Stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia.

Informujemy, że w trosce o bezpieczeństwo zwiedzających, w przypadku wydania przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzeżeń dotyczących prognozowanego silnego wiatru lub burz, Ogród Botaniczny UAM w Poznaniu może pozostawać zamknięty. Każdorazowo w przypadku otrzymania przez Państwa tego typu alertów pogodowych, radzimy pozostanie w domach i unikanie terenów zadrzewionych oraz odłożenie wizyty w Ogrodzie Botanicznym na później.

Ukazał się materiał z wizyty ekipy pracującej przy produkcji programu "Z klimatem i z pasją", emitowanego w Polsat News. Pani Dyrektor oraz nasza koleżanka z Działu Edukacji rozmawiały z panią Marią Sikorską - autorką i prowadzącą programu - opowiadając o pszczołach i wspieraniu bioróżnorodności. Zapraszamy do oglądania.